COVID-19 KALBÄ° 5 NOKTADAN VURUYOR

Covid-19, akciÄŸerlerde ağır hasar ve solunum güçlüÄŸü ile tanınsa da hastalığın yol açtığı kalp problemleri giderek daha sık karşılaşılan sorunlar arasında dikkat çekiyor. Her geçen gün bir yenisi yayınlanan çalışmalar da, Covid-19’un kalpte yol açtığı kısa ve uzun vadeli etkilere dair endiÅŸeleri derinleÅŸtiriyor. Acıbadem International Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Sezer, Covid-19’un kalpte yol açtığı sorunları “kalp krizi, ritim bozuklukları, kalp kası iltihabı, kalp zarı iltihabı ve kalp yetersizliÄŸi” olarak beÅŸ ana baÅŸlık altında toplarken hastalık geçirenlerde kalp muayenesini öneriyor. Prof. Dr. Murat Sezer, kalp hastalarının Covid-19’u daha ağır geçirebildiÄŸine dikkat çekerek iyileÅŸmenin ardından kalpte manyetik rezonans (MR) görüntülemesiyle yapılacak kontrolün önemini vurguluyor.

Covid-19 kalp hastalarında ağır seyrediyor

Salgının Çin’de ortaya çıktığı günden bu yana geçen zamanda koronavirüs kaynaklı çeÅŸitli kalp problemleri gözlemleniyor. Dünyanın farklı yerlerindeki doktorların deneyim paylaşımları ile Covid-19’un neden olduÄŸu kalp sorunlarının gerçek boyutunun da ortaya çıktığını anlatan Prof. Dr. Murat Sezer, “AraÅŸtırmalara göre Covid-19 geçiren her 5 ya da 10 hastadan birinde deÄŸiÅŸik derecelerde kalp problemleri ortaya çıkıyor ve bu hastalarda Covid-19 daha ÅŸiddetli seyretme eÄŸiliminde oluyor.” diyor. Öncesinde bir kalp rahatsızlığı olup olmadığı bilinmeyen kiÅŸilerin koronavirüsü atlattıktan sonra kalpleri manyetik rezonans (MR) ile görüntülendiÄŸinde bu kiÅŸilerin yüzde 70 - 80’inin kalbinin deÄŸiÅŸik bölgelerinde devam eden iltihabi reaksiyonlar görülebiliyor. Bu hastaların önemli bir kısmının Covid-19’u hiçbir belirti vermeden geçirdiÄŸine dikkat çeken Prof. Dr. Murat Sezer, “Peki, Covid-19 kalbi nasıl etkiliyor?” sorusuna ayrıntılı bir ÅŸekilde cevap veriyor.

1. Kalp krizini tetikliyor

AraÅŸtırmalar, Covid-19’un kalbe yönelik etkilerinin başında kalp krizi olduÄŸunu gösteriyor. Bu hastalarda kalp krizi riskini artıran mekanizmalardan özellikle ikisinin öne çıktığını anlatan Prof. Dr. Murat Sezer, “Zaten kalp damar hastalığı olanlarda Covid-19’un iltihabi etkisi sebebiyle damarda daralmaya yol açan kolesterol plağı yırtılıyor ve ortaya çıkan pıhtı, kalbi besleyen damarları tıkayarak kalp krizine neden olabiliyor. Ayrıca hastaların akciÄŸerlerindeki hasar dolayısıyla kanda azalan oksijen miktarı da kalp krizini tetikleyebiliyor. Kalp krizine yol açan baÅŸka bir durum ise, kalp kasını besleyen mikro dolaşımda pıhtılaÅŸma ile tıkanmaların ortaya çıkmasıdır.” diyor.

2. Ritim bozukluÄŸu tek belirti oluyor

Kalpte görülen sorunların ikinci sırasında ritim bozuklukları geliyor. Koronavirüs hastalarında iyi veya kötü huylu ritim bozuklukları ile sık karşılaşılıyor. Her 5 Covid-19 hastasından 4’ünde ritim bozuklukları görülebiliyor. Bu bozuklukların kalpte elektrik iletimini saÄŸlayan yolların iltihabına baÄŸlı olarak ortaya çıkabildiÄŸini belirten Prof. Dr. Murat Sezer, “Hatta baÅŸka hiçbir belirtiye sahip olmayan bazı hastalarda çarpıntı hissi, ilk ve tek ÅŸikayet olabiliyor.” diye bilgi veriyor.

3. Kalp kası iltihaplanıyor

Covid-19’a yakalanan hastalarda kalp kası iltihabı görülmesi de sık rastlanan bir durum olabiliyor. Hastaların bir kısmında bu iltihap zamanla çözülürken bazılarında iyileÅŸmenin uzun sürebildiÄŸini kaydeden Prof. Dr. Murat Sezer, “Ä°yileÅŸme sonrasında bile kalpte standart görüntüleme yöntemleri ile görülemeyen yara izleri kalabiliyor.” diye konuÅŸuyor. 

4. Kalp zarı iltihaplanıyor

Hastaların bir kısmında kalbi çevreleyen zarlarda iltihap ve sıvı birikimi izlenebiliyor. Bazen hiç belirti yaÅŸanmadığı gibi bazen de iltihabın ve toplanan sıvının ciddiyetine baÄŸlı olarak keskin göÄŸüs aÄŸrısı gibi ÅŸikayetler veya nefes darlığında artış da yaÅŸanabiliyor. Covid-19 tutulumuna baÄŸlı olarak kalp zarı yaprakçıkları arasında biriken sıvı, standart görüntüleme yöntemlerinden ekokardiyografi ile kolaylıkla tanınabiliyor ve çoÄŸunlukla kendini sınırlandırıp zamanla emilerek kaybolabiliyor. 

5. Kalp yetersizliği yaşanıyor

Covid-19 gibi insan vücudunu tamamen etkileyen hastalıklar kalbin üzerindeki yükü artırıyor. Bu artan yük hastaların bir kısmında büyük sorunlara yol açmazken halihazırda kalp hastalığı olan hastalarda ve / veya Covid-19 sebepli kalp kası iltihabı geliÅŸen hastalarda ise kalp, iÅŸini zorlukla yapabilir hale gelebiliyor. Kalp yetersizliÄŸi olarak tanımlanan bu durumda kalbin pompa gücünün azaldığını dile getiren Prof. Dr. Murat Sezer, yaÅŸanan durumu “Kalp akciÄŸerlerdeki kanı uzaklaÅŸtıramıyor, akciÄŸerlerde biriken sıvı nefes almayı daha da zorlaÅŸtırıyor.” diye anlatıyor.

Hastalık sonrası kalp muayenenizi yaptırın

Covid-19 geçiren kalp hastalarında virüsün yol açtığı hasarın tespit edilebilmesi tedavi planlaması açısından büyük önem taşıyor. Kalbin manyetik rezonans (MR) görüntüleme yöntemiyle tetkik edilmesinin koronavirüs sebepli ödem ve iltihap gibi durumları görmek, etkilenen kalp fonksiyonlarını ve hasarlı bölgeleri tespit etmek için önemli olduÄŸunu kaydeden Prof. Dr. Murat Sezer, “Böylece ileri dönem için risk belirlemesi yapabilmek veya uygun tedavi ve önerileri hastalara sunmak mümkün hale gelebilir. Özellikle önceden kalp hastalığı olanlarda koronavirüs sonrası kalp MR’ının hastalığın yol açtığı sorunların tespitinde altın standart olacağı öngörülüyor.” diyor. 

Egzersizden önce 2-4 hafta dinlenme 

Özellikle hastalığın bitiÅŸinden sonra yoÄŸun egzersiz programlarına dönmeden önce 2-4 hafta kadar istirahat ve kardiyolog muayenesi öneriliyor. Muayenede kalpte iltihap ya da fonksiyon bozukluÄŸu saptanması durumunda ise istirahat süresinin 4-6 aya kadar uzayabildiÄŸini belirten Prof. Dr. Murat Sezer, sözlerini “Gebelik, kanser veya romatizmal hastalık gibi özel durumlarda ise hastanın takipli olduÄŸu hekime danışması ve kendisine önerilenlere harfiyen uyması Covid-19’un uzun dönemdeki etkilerini en aza indirmek adına doÄŸru bir adım olacaktır.” diye noktalıyor.